vrijdag 30 april 2010

Ideologie

"Partijideologen zijn vaak de mensen die kritisch kunnen nadenken, maar niet altijd serieus genomen werden. Het zijn de mensen die heel veel verstand van zaken hebben, maar weinig invloed. En wat ben je dan? Dan ben je partijideoloog." Dat zegt Arjan Vliegenthart, lid van de Eerste Kamer voor de SP, in een artikel in Trouw van politiek verslaggeefster Cyntha van Gorp.

Het is altijd aardig je eigen ideeën in redelijke mate terug te vinden bij anderen. (Waarmee ik niet wil zeggen dat ze dus juist zijn.) Het artikel gaat over partij-ideologie, die steeds meer op de achtergrond raakte. Al jaren beweer ik regelmatig dat er in de praktische politiek niet echt grote verschillen meer zijn tussen CDA, PvdA en VVD. Er zijn wat verschillen in de mate waarin en waaraan men geld wil uitgeven of waarop men juist wil bezuinigen. Maar bij alle drie is het uitgangspunt: hoe houden we een zo groot mogelijk deel van de middengroepen te vriend? Historicus en filosoof Adriaan van Veldhuizen, één van de 'nieuwe denkers' van het wetenschappelijk bureau van de PvdA, de Wiardi Beckman Stichting, zegt o.a.: "Bovendien waren de middenpartijen het telkens wel met elkaar eens, of deden ze water bij de wijn." Gevolg is dat het bij de komende verkiezingen om nog maar twee vragen lijkt te gaan: wat gaat het mij kosten en wie kan er dus het beste premier worden?

Bernard Wientjes, voorzitter van de werkgeversorganisatie, mist in de partijprogramma's de visie, het grote verhaal. (...) "In de programma’s gaan partijen meteen over naar de boodschappenlijstjes." Van mij hoeven de partij-ideologen niet terug te keren. Ik ben al redelijk tevreden als kiezers hun stem niet laten bepalen door de (verwachte) fluctuaties van hun bankrekening, maar door een ideologie, welke dan ook.

Onlangs zag ik op tv dat bij de PvdA steeds meer geaarzeld wordt met het zingen van de 'Internationale' ter afsluiting van een congres. De meesten zullen de tekst niet eens meer kennen, als ze zich de melodie ten minste nog herinneren. Zeker, de tekst is wat archaïsch, maar 'verworpenen der aarde' zijn er nog in ruime mate. Daar was het de socialisten ooit om begonnen.
x